Royalty-inkomsten literaire auteurs dalen sterk

14-12-2023

KVB Boekwerk heeft opnieuw onderzoek verricht naar de inkomsten van auteurs uit boekenverkoop: de ontvangen royalty’s. Dit onderzoek is een aanvulling op de jaarlijkse Monitor Makers, waarin aantallen Nederlandse auteurs, vertalers en hun werk op een rij zijn gezet. Met dit onderzoek voegen we daar de royalty’s die auteurs verdienen aan toe.

De algemene boekenmarkt, waarbij jaarlijks 142 duizend verschillende Nederlandstalige titels over de (digitale) toonbank gaan, kent een totale omzet van 550 miljoen euro (zie KVB Boekwerk Marktmonitor). Een deel van deze omzet wordt in de vorm van royalty’s uitgekeerd aan auteurs. Met dit onderzoek naar de hoogte van de royalty’s krijgen we inzicht in dit deel van de inkomenspositie van ruim 16.000 Nederlandstalige auteurs.

In totaal beschrijven we de markt dus op drie manieren:

1. de literaire auteurs, op basis van de selectie van het Nederlandse Letterenfonds;
2. de gehele oorspronkelijk Nederlandstalige algemene boekenmarkt; en
3. het literair-culturele segment daarbinnen.

We realiseren ons dat dit onderzoek geen volledig beeld schetst van de inkomenspositie van auteurs omdat andere inkomsten gerelateerd aan hun werk – denk aan vergoedingen uit Leenrecht en andere collectieve regelingen, de digitale bibliotheek van de KB en optredens – niet zijn meegenomen, evenmin als specifieke maatregelen tijdens de coronapandemie. Dit artikel is een samenvatting van de totale resultaten. Klik hier om alle cijfers te bekijken.

Royalty’s klein deel inkomen meeste auteurs

Voor slechts een klein deel van de auteurs zijn royalty’s substantieel genoeg om voldoende inkomen uit te genereren en is mede hierom schrijven hun voornaamste beroepsactiviteit. Voor een groot deel van de auteurs vormen royalty’s vooral neveninkomsten. De groep literaire auteurs (selectie Letterenfonds) verdienen duidelijk beter aan de boekenverkoop dan alle auteurs uit de algemene boekenmarkt. Ter vergelijking: bij literaire auteurs verdient 4,4% een bruto minimuminkomen of meer (> 18.900 euro) aan royalty’s, bij de totale algemene markt is dat 0,7%.

Dat maar voor een klein deel van de auteurs royalty’s voldoende inkomen bieden illustreert de steile curve in onderstaande grafiek. Als de royalty’s voor de algemene markt en het literaire deel elk worden opgedeeld in 100 gelijke delen, waarbij de auteurs zijn gerangschikt van lage naar hoge royalty’s per jaar, dan blijkt dat de inkomstenverdeling uit royalty’s een steile curve heeft (zie figuur 1). Dat wil zeggen dat er een beperkt deel van de auteurs (de x-as) is dat een substantieel royaltybedrag (y-as) overhoudt aan de verkoop van hun boeken.

Aantal literaire auteurs daalt

De onderstaande grafiek toont de trend in het aantal auteurs voor alle vier de inkomensgroepen. Vooral bij de inkomensgroepen met substantiële inkomsten uit royalty’s (inkomen van 37.000 of meer) zien we een duidelijke daling over de jaren heen. Uit de index (2018 = 100) blijkt dat binnen alle marktsegmenten de groep ‘Primair inkomen’ daalt, waarbij er bij de meer literaire auteurs (selectie Letterenfonds) in 2022 een flinke daling was.

Online wordt belangrijker voor professionele literaire auteur

Bij dit onderzoek wordt er ook gekeken naar welk verkoopkanaal voor welke type auteur het belangrijkste is, en wat hierin de trends zijn. Door de jaren heen stijgt het belang van online verkopen voor literair-cultureel en literaire auteurs en komt daarmee voor het eerst op een vergelijkbaar niveau als bij de A-boekenmarkt.

Voor de professionele auteur (die we hier hebben beperkt tot auteurs die met hun royalty’s een minimuminkomen of meer verdienen) is de verkoop via fysieke winkels niet meer zo belangrijk als voorheen. Voor de auteurs uit het literair-cultureel segment en de literaire auteurs (selectie Letterenfonds) met een inkomen hoger dan 18.900 zien we een stijging van het online royalty-aandeel: in 2018 was dit voor beide groepen nog 25% en in 2022 is dit gestegen naar respectievelijk 42% en 46%. Voor auteurs binnen de algemene boekenmarkt was het online kanaal al langer belangrijk. Het e-commercekanaal is voor auteurs voor wie royalty’s neveninkomsten zijn zelfs nog dominanter geworden. Bijna 60% van de royalty’s wordt verdiend via online verkopen, in 2018 was dit nog 49%.

Onderstaande grafiek laat per inkomenscategorie het verschil zien tussen de twee hierboven genoemde marktsegmenten. Hoewel de literaire auteurs nog steeds hun grootste aandeel uit het offline kanaal halen is het verschil ten opzichte van de algemene boekenmarkt veel minder groot dan een aantal jaar geleden.

Afgelopen jaar heeft KVB Boekwerk voor het eerst ook een inkomensonderzoek onder vertalers verricht. Zie hier de resultaten uit dat onderzoek.

Ook interessant voor u