Inkomsten Vertalers 2021

KVB Boekwerk biedt al enige jaren inzicht in de onderdelen van de inkomenspositie van Nederlandstalige auteurs. Om dit inzicht ook te geven voor vertalers presenteert KVB Boekwerk dit jaar de cijfers over omzet uit vertaalwerk binnen de totale algemene boekenmarkt. Hieronder verstaan we vergoeding per woord, royalty’s en subsidies van het Letterenfonds. Bij dit onderzoek hebben we de afspraken tussen vertalers en uitgevers uit het modelcontract als uitgangspunt genomen. We verwijzen hier verder naar als inkomsten uit vertaalwerk.

We presenteren in dit onderzoek een bandbreedte. De bovengrens gaat daarbij uit van de alle mogelijke vergoedingen conform het modelcontract. We weten uit gesprekken met uitgevers en vertalers dat er geregeld wordt afgeweken van deze afspraken. Uit het onderzoek Dagelijks Brood van de  Taalunie, weten we dat het verschil tussen de hoogste en de laagste inkomens in de markt 48% bedraagt. De ondergrens in ons onderzoek ligt daarom 48% onder de bovengrens.

Voor de bovengrens hanteren we het tarief in het modelcontract van 2022 van 7,0 eurocent per woord. De ondergrens ligt 48% lager op 3,36 eurocent per woord. Daarnaast ontvangen vertalers boven een verkoop van 4000 exemplaren een royalty uitkering van 2%, bij verkopen van 100.000 of meer is dat 2,5% aan royalty’s. Ook bij de berekening van de royalty’s is rekening gehouden met de bandbreedte zoals hierboven aangegeven. Zie de toelichting hiervoor in de onderzoeksverantwoording.  

Categorieën op basis van inkomsten uit vertaalwerk

Voor slechts een deel van de vertalers geldt dat de inkomsten uit het vertaalwerk substantieel genoeg zijn om van vertalen hun voornaamste beroepsactiviteit te maken. We onderscheiden net als bij de auteurs vier groepen op basis van ontvangen inkomsten in een bepaald jaar:

1. Neveninkomsten: vertalers voor wie de inkomsten tussen de € 1 en € 1.000 liggen (52% / 65%*);
2. Secundair inkomen: vertalers met inkomsten uit vertaalwerk tussen de € 1.000 en brutominimumloon, €18.900 (38% / 31%);
3. Gemengde praktijk: vertalers met inkomsten uit vertaalwerk tussen brutominimumloon en modaal, €37.000 (5% / 3%); en
4. Primair inkomen: vertalers met inkomsten uit vertaalwerk die hoger zijn dan een modaal inkomen (5% / 1%).

*dit is de verhouding per groep in aantallen van de bovengrens en ondergrens.

Op basis van de resultaten waren er in 2021 tussen de 240 en 410 vertalers die met inkomsten uit vertaalwerk meer dan een minimumloon konden verdienen. Het aantal vertalers binnen de Algemene boekenmarkt dat er een primair inkomen mee kan verdienen ligt tussen de 40 en 200. Hun inkomen lag tussen de € 54.000 en de € 67.000.

Twee onderzoeksgroepen

Naast alle vertalers in de Nederlandstalige algemene boekenmarkt, zijn vertalers van literair-culturele titels geanalyseerd, gebaseerd op de selectie van literair-culturele NUR-codes. Deze groep splitsen we nog uit naar twee genres. In totaal beschrijven we de markt dus als volgt:

1. de gehele oorspronkelijk Nederlandstalige algemene boekenmarkt; en
2. het literair-culturele segment daarbinnen, en deze wordt tevens uitgesplitst naar fictie en kinderboeken.

Belangrijk om hierbij op te merken is dat de literair-culturele selectie een uitsnede is van de totale algemene boekenmarkt. De twee groepen sluiten elkaar niet uit. Een vertaler kan dus in beide groepen voorkomen. Ditzelfde geldt ook voor de genre-uitsplitsingen. Een vertaler uit de groep fictie kan ook een kinderboek hebben vertaald en zit mogelijk dus ook in die groep.

In het literair-culturele segment waren er in 2021 tussen de 170 en de 270 vertalers met meer dan een minimum inkomen uit vertaalwerk. Er waren tussen de 20 en 120 vertalers met een primair inkomen. Hun inkomen ligt net lager tussen de € 52.000 en de € 62.000.

Onderstaand dashboard toont alle cijfers. Kijk onder het dashboard voor een opsomming van de belangrijkste resultaten uit het onderzoek. In onderstaande resultaten wordt het jaar 2021 steeds vergeleken met het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar (2017 tot en met 2021).