Voorlezende moeders blijven vooroplopen
Extra analyse o.b.v. SMB-GfK-consumentenonderzoek
Bijna de helft van alle Nederlanders koopt wel eens een tweedehands boek. De overgrote meerderheid van hen koopt ook wel eens een nieuw boek. Daarnaast is er een kleine groep – 4% van de Nederlanders – die wel tweedehands boeken, maar geen nieuwe boeken koopt. In dit artikel richten we ons op de groep nieuwkopers en kijken we daarbinnen wie ook tweedehands koopt. Wie is deze koper van nieuwe en tweedehands boeken en hoe ziet hun koopgedrag eruit? In dit artikel geven we op basis van het SMB-GfK-kwartaalonderzoek* inzicht in het tweedehands koopgedrag van de Nederlandse boekenkoper.
Van de mensen die nieuwe boeken kopen – of het nu gaat om papieren boeken, e-books of luisterboeken – zegt 55% in 2025 ook wel eens tweedehands boeken te kopen. Dit aandeel tweedehandskopers is de afgelopen vijf jaar redelijk stabiel gebleven. Tijdens coronajaren 2021 en 2022 waren er relatief iets minder tweedehandskopers onder de boekenkopers (50%), maar inmiddels is het weer terug op het aandeel van 2020.
Hoe vaker iemand nieuwe boeken koopt, hoe groter de kans dat diegene ook tweedehands koopt. Van de light kopers (die minder vaak dan eens per kwartaal een boek kopen) is 52% ook een tweedehandskoper. Bij medium kopers (die een of twee boeken per kwartaal kopen) is dat aandeel 58%, en van de heavy kopers (die maandelijks of vaker een boek kopen) koopt 71% wel eens een tweedehands boek.
Nederlanders die nieuwe en tweedehandsboeken kopen kopen gemiddeld 6 tweedehands boeken per jaar, tegenover 5 nieuwe boeken. Deze hybride kopers zijn in het algemeen veelkopers: hoewel zij gemiddeld meer tweedehands dan nieuwe boeken kopen, kopen zij óók meer nieuwe boeken dan de gemiddelde nieuweboekenkoper (die 4 nieuwe boeken per jaar kopen). Bovendien komen hybride kopers op veel verschillende manieren aan boeken, vaker dan andere typen kopers: ruim een kwart van hen (27%) koopt wel eens een e-book, een vijfde (19%) verkrijgt boeken via een abonnement en een derde (34%) is lid van de bibliotheek.
Het beeld van de ‘hybride veelkoper’ sluit aan bij eerdere bevindingen uit consumentenonderzoek, zoals bij de vergelijking tussen kopers van Engelstalige en uitsluitend Nederlandstalige boeken: de breed georiënteerde koper lijkt over de hele linie meer boeken te kopen.
Wanneer we kijken naar het socio-demografische profiel van de tweedehandskoper, zien we weinig verschil met de nieuweboekenkoper in het algemeen. Binnen de groep tweedehandskopers zien we relatief veel vrouwen, weinig 65-plussers en een hoog aandeel hoogopgeleiden, net als bij de nieuweboekenkopers in totaal. Deze kenmerken zijn – net als het aandeel tweedehandskopers – de afgelopen jaren stabiel gebleven.
Op basis van demografie kunnen we de tweedehandskoper dus niet onderscheiden van de nieuweboekenkoper in het algemeen. We kunnen wel iets zeggen over de beweegredenen om tweedehands boeken te kopen. Hoewel het huidige onderzoek niet ingaat op dit thema, gaf in consumentenonderzoek uit 2024 40% van de tweedehandskopers aan vaker tweedehands boeken te kopen uit duurzaamheidsoverwegingen. Hoe meer tweedehandsboeken de respondenten in dit onderzoek kochten, hoe meer ze het eens waren met de stelling dat duurzaamheid een rol speelde bij het koopgedrag.
Naast de traditionele tweedehandswinkels en online platforms, speelt ook de boekhandel in op de vraag naar tweedehands boeken. Zo kondigden Bruna en Readshop onlangs aan tweedehands boeken in te kopen van consumenten, die in ruil daarvoor een waardebon krijgen. De ingeleverde boeken worden vervolgens via Amazon verkocht. Naast het feit dat dit klantbinding oplevert, speelt moederbedrijf Audax Retail met dit initiatief in op de groeiende behoefte aan duurzaamheid. Dat duurzaamheid een rol speelt bij tweedehandskopen zagen we hierboven al.
Naast het initiatief van Audax, bestaan er in Nederland tientallen andere initiatieven waarbij tweedehands boeken worden verkocht ten behoeve van goede doelen. Boekblad interviewde recentelijk vier van dit soort initiatieven.
* KVB Boekwerk presenteert het onderzoek dat wordt uitgevoerd door GfK in opdracht van de Groep Algemene Uitgevers, Koninklijke Boekverkopersbond, Stichting CPNB, Stichting Lezen en Koninklijke Bibliotheek.
Extra analyse o.b.v. SMB-GfK-consumentenonderzoek
Extra analyse o.b.v. SMB-GfK-consumentenonderzoek
Duurzaamheid in de boekensector: vorderingen en kansen
Deze website maakt gebruik van cookies. We gebruiken cookies om content en advertenties te personaliseren, om functies voor social media te bieden en om ons websiteverkeer te analyseren. Ook delen we informatie over uw gebruik van onze site met onze partners voor social media, adverteren en analyse. Deze partners kunnen deze gegevens combineren met andere informatie die u aan ze heeft verstrekt of die ze hebben verzameld op basis van uw gebruik van hun services. U gaat akkoord met onze cookies als u onze website blijft gebruiken. Onze cookies
Via de cookie instellingen kunt u uw toestemming op elk moment wijzigen of intrekken.
This content is blocked. Accept cookies within the '%CC%' category to view this content.