Trends achter de groei
Monitor 2017 – De markt
In 2017 stijgt de algehele omzet van de boekverkoop met 1% naar € 530 miljoen. De afzet blijft gelijk met 41 miljoen exemplaren, met achter de komma een stijging van 0,4%. Als je echter verder kijkt, zijn er opvallende, minder rooskleurige trends. Zo is de omzet in de Nederlandstalige markt gelijk aan die van 2016 en daalt de afzet met 1%. Het anderstalige deel van de markt presteert beter: de afzet groeide met 12% en de omzet met 4%. De anderstalige markt wint jaar op jaar aan marktaandeel (gemeten in fysieke boeken). Het omzetaandeel steeg naar 14% en het afzetaandeel naar 12%. Het aanbod in verschillende titels is in beide markten stabiel. Ook het literair-cultureel segment staat onder druk. Consumenten gaven minder uit aan literair-culturele boeken, zowel de afzet (-3%) als de omzet (-4%) daalde.
De markt voor digitaal lezen verandert vooral door de ontwikkeling in abonnementsmodellen. Dat heeft gevolgen voor de verkoop van losse e-books. Die groeit weliswaar, maar de groei vlakt ook dit jaar af. In 2017 werden 2,7 miljoen e-books verkocht, 3% meer dan in 2016. In 2016 was de groei nog 16%. Duidelijke verklaringen daarvoor zijn er nog niet. Mogelijke duidingen zijn:
- E-books groeien naar een stabiel marktaandeel
- E-book afname via abonnementen blijft buiten beeld (want worden niet gemeten door GfK)
- Invloed van digitaal lenen neemt toe
- Invloed van illegaal downloaden neemt toe
De cadeauperiode lijkt steeds belangrijker te worden, met in 2017 de hoogste weekomzet van de afgelopen jaren. Reden voor KVB Boekwerk om daar extra aandacht aan te besteden. Een andere trend presenteerden we vorig jaar al: de boekenmarkt wordt steeds meer een bestsellermarkt. Daar gaan we in deze editie dieper op in, met 2017 als afwijkend jaar.
Deze en andere ontwikkelingen duiden we in deze Marktmonitor over 2017. Dat doen we aan de hand van vier artikelen:
- Verdieping van de jaarcijfers
- Welke boeken kocht men?
- De cadeauperiode
- Bestsellerisering
De belangrijkste cijfers uit de Monitor 2017 in vogelvlucht
In de Nederlandstalige markt is er een verschil in hoe genres presteren: 1 stijger, 1 gelijk, 2 dalers
- Informatieve non-fictie zit in de lift, vooral door de groei in boeken in de genres psychologie en mens en maatschappij. Afzet + 3%, omzet +4%
- Fictie blijft op peil. Afzet -0,4%, omzet +0,2%
- Vrijetijds non-fictie: grillig verloop, na twee jaar groei nu een daling, voornamelijk door daling in sport- en spelboeken. Afzet -4%, omzet -1%
- Minder kinder- en jeugdboeken verkocht in 2017, dit valt mee gezien succesvol 2016. Als enige genre nog steeds boven niveau 2012. Afzet -3%, omzet -4%.
Cadeauperiode enorm belangrijk, omzetaandeel stabiliseert
- In de cadeauperiode verdubbelt de weekomzet ten opzichte van een normale week
- De omzet in de cadeauperiode 2017 is 2,4% lager dan in 2016
- De boekhandel doet het beter in de cadeauperiode dan de detailhandel in non-food
- Fictie is en blijft het meest verkochte genre
- Kookboeken profiteren het meest in de cadeauperiode, ten opzichte van de rest van het jaar.
Bestsellerisering onverminderd, hoewel de impact van de top 100 kleiner was
De impact van de top 100 nam af omdat 2017 geen echt bestsellerjaar was. Jaar op jaar blijkt dat er steeds minder titels nodig zijn om 50% van de omzet te behalen.
Onderzoeksverantwoording
Noot: Cijfers in deze monitor zijn afkomstig van GfK en gebaseerd op het panel van aangesloten retailers. In 2017 is hier een aanpassing gedaan met terugwerkende kracht tot en met 2016. Cijfers over 2016 kunnen in deze monitor afwijken van monitor die in 2016 is gepubliceerd. Meer hierover leest u in de Verantwoording gebruikte bronnen.
