Nederlandse boekenaanbod kan diverser
SMB-GfK themameting: diversiteit (2021)
Diversiteit en inclusie (D&I) is een thema dat al jaren een rol speelt in het maatschappelijk debat. De afgelopen jaren is er steeds meer aandacht voor het onderwerp en er is een Code Diversiteit & Inclusie opgesteld. De culturele sector in de breedte heeft de code omarmd en overheden hanteren het als subsidievoorwaarde bij cultuursubsidies. In het bedrijfsleven speelt het thema evenzeer. Spelers in de boekenmarkt bewegen zich in het commerciële domein en worden gezien als onderdeel van de culturele sector. In de laatste is de code de norm voor gesubsidieerde instellingen. Ondernemers staan zelf aan de lat.
Van oudsher is de boekenmarkt een plek van meerstemmigheid. Het geschreven woord is een onmisbare pilaar in de vrijheid van meningsuiting. Het aanbod van titels – in het Nederlands of in een andere taal – is buitengewoon groot en pluriform. In dit rapport kijken we verder dan dat. D&I gaat ook over diversiteit in organisaties, een inclusieve publieksbenadering, toegang tot de keten en mechanismen die bepalen wat er uiteindelijk op de plank van de boekhandel komt. Dit onderzoek is een van de eerste in de boekenmarkt. Het doel van het onderzoek is om een beeld te krijgen waar het boekenvak staat en dient te worden gezien als een eerste verkenning van het onderwerp. Ook als het gaat om onderzoek doen naar dit onderwerp en de lessen die geleerd kunnen worden.
In dit artikel vindt u een korte omschrijving van de scope van het onderzoek, gevolgd door een samenvatting van de belangrijkste resultaten. Het volledige onderzoeksrapport kunt u hier of onderaan de pagina downloaden.
Naast dit onderzoek is een lijst opgesteld van Nederlandse initiatieven die zich inzetten voor diversiteit en inclusie in het boekenvak. Meer over deze initiatieven kunt u hier vinden.
Het onderzoek is een situatieschets van de manier waarop het diversiteit en inclusie in de boekenmarkt leven. Hoe wordt er tegen D&I aangekeken, hoe wordt eraan gewerkt, wat zijn interessante voorbeelden en wat zijn de ambities? Meegenomen diversiteitskenmerken zijn etnisch-culturele achtergrond, gender- en seksuele identiteit en fysieke beperking. Aan de hand van vragenlijsten zijn auteurs, vertalers, uitgevers en boekhandelaars hierover bevraagd. De antwoorden geven nog geen inzicht in onderliggende motieven of verklaringen.
D&I wordt van belang geacht. Een aanzienlijk deel van de respondenten wil een afspiegeling zijn van de samenleving en er voor iedereen zijn. Wel zien verschillende ketenspelers een beperkte ruimte om bij te dragen omdat ze een kleine onderneming zijn, alleen werken of nu al moeite hebben om het hoofd boven water te houden.
Hoewel men zich bewust is van het belang van het onderwerp, vindt men D&I een moeilijk vraagstuk. Het is veelal nog zoeken om de juiste invulling te geven en concrete stappen te zetten naar een diverser boekenvak. Men heeft ook moeite om de juiste kennis en het juiste netwerk te verkrijgen om effectief een diverse groep lezers te bereiken. Hier zit een bottleneck voor het vak, temeer omdat deze doelgroepen met campagnes tegen ontlezing ook moeilijk te bereiken zijn.
Het aanbod van boeken krijgt net aan een voldoende van de respondenten. Er is ruimte voor verbetering en dus werk aan de winkel. Daarmee kan het boekenvak tegelijk inspelen op de vraag. Respondenten uit de hele keten van auteur tot en met boekhandel zien een toenemende vraag naar diversiteit in het aanbod. Bovendien geven boekenkopers met een niet-westerse migratieachtergrond aan meer boeken te kopen als hun etnisch-culturele achtergrond in het aanbod voorkomt.
De spelers in de keten zijn zich er zeer van bewust dat het vak een wit en hoogopgeleid bolwerk is. Etnisch-culturele diversiteit wordt hierbij het vaakst genoemd. Daar lijkt het gebrek het sterkst te worden gevoeld en wordt ook het meest op ingezet. Men ziet het als een belangrijke opgave voor het boekenvak. Het is een kwestie van volhouden voor het veranderen van de huidige cultuur.
D&I is niet enkel een opgave voor individuen en ondernemers in het vak. Het boekenvak is gebaat bij samenwerkende trekkers en facilitators. Het is zaak om gezamenlijk te kijken naar manieren waarop een inclusieve werkpraktijk vergemakkelijkt kan worden, in de breedte van de boekenmarkt. Vervolgstappen die daarbij genoemd worden zijn een bewustwordingscampagne en vervolgonderzoek, bijvoorbeeld naar het Verenigd Koninkrijk, waar de discussie verder gevorderd is
SMB-GfK themameting: diversiteit (2021)
Nederlandse initiatieven voor diversiteit en inclusie in het boekenvak
Monitor 2021 – De markt
Deze website maakt gebruik van cookies. We gebruiken cookies om content en advertenties te personaliseren, om functies voor social media te bieden en om ons websiteverkeer te analyseren. Ook delen we informatie over uw gebruik van onze site met onze partners voor social media, adverteren en analyse. Deze partners kunnen deze gegevens combineren met andere informatie die u aan ze heeft verstrekt of die ze hebben verzameld op basis van uw gebruik van hun services. U gaat akkoord met onze cookies als u onze website blijft gebruiken. Onze cookies
Via de cookie instellingen kunt u uw toestemming op elk moment wijzigen of intrekken.
This content is blocked. Accept cookies within the '%CC%' category to view this content.