Leesgedrag in coronatijden
De coronacrisis heeft grote gevolgen gehad voor de daginvulling van de Nederlandse consument. Met de intelligente lockdown, het tijdelijk sluiten van horeca, winkels en bibliotheken en het advies om zo veel mogelijk thuis te blijven heeft iedereen zijn vrijetijdsbesteding in meerdere of mindere mate moeten aanpassen. In de twee meest recente metingen van het GfK-SMB-kwartaalonderzoek naar lees-, koop- en leengedrag van Nederlandse consumenten* is dan ook extra aandacht besteed aan de invloed die de intelligente lockdown heeft gehad op het leesgedrag van de Nederlanders.
KVB Boekwerk presenteert in het huidige artikel een aantal resultaten uit de nieuw gepubliceerde meting 52 (hieronder te lezen, met als thema Digitaal lezen – en alvast een voorpublicatie van een deel van de resultaten van meting 53. Alle cijfers uit deze meting worden in november beschikbaar. Naast het huidige artikel heeft KVB-SMB in samenwerking met GfK een kwalitatief onderzoek uitgevoerd naar de invloed van de coronamaatregelen op de klantreis van boekenkopers. Dit artikel is hier te lezen.
Sinds het ingaan van de lockdown in maart heeft bijna de helft van de Nederlanders het leesgedrag aangepast. Vier op de tien Nederlanders geven aan meer tijd te zijn gaan besteden aan het lezen van boeken; 14% zegt relatief meer e-books te zijn gaan lezen. Ook mensen die normaal gesproken niet lezen hebben het boek opgepakt: 6% van de niet-lezers heeft aangegeven meer tijd te hebben besteed aan lezen tijdens de lockdown.
Meer of juist minder vrije tijd
De leesfrequentie lijkt samen te hangen met de hoeveelheid vrije tijd die men heeft. Tijdens de intelligente lockdown kwam voor veel mensen meer tijd vrij: 44% van de respondenten gaf aan meer vrije tijd te hebben dankzij de lockdown. Vooral jongeren onder de 35 jaar hadden meer vrije tijd; dit is tegelijkertijd de groep waarbij de stijging in leestijdhet grootst was.
Ouders van kinderen daarentegen geven aan minder vrije tijd te hebben gehad tijdens de lockdown; dit heeft ongetwijfeld te maken met het sluiten van de scholen. Hoewel ze minder tijd hadden om zelf te ontspannen met een boek, zijn ouders juist wel meer gaan voorlezen. 10% van de ouders van kinderen tot zes jaar geeft aan meer te zijn gaan voorlezen (3% is minder gaan voorlezen); bij ouders met kinderen tussen de zeven en twaalf jaar is 16% meer gaan voorlezen (en 6% minder).
Kopen en lenen
Naast het leesgedrag is ook het koopgedrag van veel Nederlanders veranderd in de afgelopen maanden. Voor de lockdown begon, kocht 31% van de respondenten hun boeken online; vanaf de lockdown is dit gestegen naar 46%. De grootste redenen waarom mensen tijdens de lockdown online kochten was vanwege het gemakkelijke zoeken naar boeken en omdat het prettig is om vanuit huis te kunnen winkelen. Toch kocht nog steeds ruim de helft van de consumenten boeken in de fysieke boekhandel – de grootste reden hiervoor is om lokale ondernemers te steunen. Daarnaast is de prettige en inspirerende omgeving die de boekhandel biedt ook nog steeds een belangrijke reden om daar te winkelen.
Ook het sluiten van de bibliotheken heeft invloed gehad op consumentengedrag. Zo zijn bibliotheekbezoekers meer e-books gaan lezen (15%), meer boeken gaan kopen (13%) en gaan lenen van andere bronnen: andere mensen (10%) of de online bibliotheek (8%). 48% van de bibliotheekbezoekers zegt dat de tijdelijke sluiting van de bibliotheken geen gevolgen heeft gehad voor het leesgedrag.
* KVB Boekwerk presenteert het onderzoek dat wordt uitgevoerd door GfK in opdracht van de Groep Algemene Uitgevers, Koninklijke Boekverkopersbond, Stichting CPNB, Stichting Lezen en Koninklijke Bibliotheek.