KVB BoekwerkMonitorUitgeversUitgeversmonitor 2023

Uitgeversmonitor 2023

26-09-2024

In de uitgeversmonitor beschrijft KVB Boekwerk de trends en concurrentieverhoudingen in de uitgeversmarkt. Hiervoor is de markt verdeeld in vier kwarten gebaseerd op omzet. Hiervoor worden de uitgevers gesorteerd op omzetgrootte van groot naar klein. De uitgeverijen met de hoogste omzet van dat jaar behoren tot het eerste kwart (tot en met 25% van de totale omzet), gevolgd door het tweede kwart (26% tot 50% van de omzet), enzovoorts. Met consumentenomzet wordt bedoeld: de verkoop van Nederlandstalige boeken aan consumenten in Nederland.

De kwarten worden met elkaar vergeleken op een aantal indicatoren, zoals afzet, omzet en gemiddelde prijs per titel. Daarnaast wordt aandacht besteed aan het belang van toptitels, omzetaandelen van het fysieke en het e-commercekanaal en het genreaanbod. Onder het dashboard vindt u een overzicht met de belangrijkste conclusies.

Kijk onder het dashboard voor een opsomming van de belangrijkste resultaten uit het onderzoek.

Let op: In 2025 heeft dataleverancier GfK verbeteringen doorgevoerd aan zijn retailpanel voor de Nederlandse boekenmarkt. De verbeteringen zijn met terugwerkende kracht toegepast op 2025, 2024 en 2023 en zorgen voor een beter beeld van de markt. De data in de monitor 2024 wijken hierdoor af van de data in deze monitor en de monitors van voorgaande jaren en zijn dus niet een op een te vergelijken. Lees meer in de onderzoeksverantwoording.

Lees meer

Dashboard uitgeversmonitor

De belangrijkste resultaten opgesomd

  • In 2023 zijn er in totaal 3858 uitgevers in Nederland. Dit is 5% minder dan in 2022, toen er 4058 uitgevers waren. Voor deze daling zijn twee mogelijke redenen: enerzijds kunnen kleinere uitgevers gestopt zijn; anderzijds is de afname wellicht veroorzaakt door een toenemend aantal kleinere uitgevers die exclusief via hun eigen webshop boeken zijn gaan verkopen en daardoor niet meer in het panel van dataleverancier GfK vertegenwoordigd zijn.
  • De 5 grootste uitgevers in Nederland verdienen samen 29% van de totale omzet. De gemiddelde omzet per uitgever is € 26,9 miljoen. Het tweede kwart bestaat uit 9 grote uitgevers, goed voor 23% van de omzet. Zij verdienen gemiddeld € 12 miljoen per uitgever.
  • 28 middelgrote uitgevers verdienen samen 24% van de omzet. Dit komt neer op gemiddeld € 3,9 miljoen per uitgever. Het laatste kwart van de omzet gaat naar de vele kleinere uitgevers in Nederland: 3.816 uitgevers die gemiddeld een omzet van ruim € 30.000 behalen.
  • De gemiddelde afzet per titel is in 2023 zowel voor de totale markt als voor het literair-cultureel segment gedaald, naar respectievelijk  166 en 159 exemplaren. Dit geldt overigens niet voor de 5 grootste uitgevers: voor hen is de gemiddelde afzet per titel juist gestegen naar 205.
  • De gemiddelde omzet per titel is in 2023 juist met 2% gestegen naar € 2.429. Tussen de kwarten bestaan grote verschillen: de 5 grootste uitgevers behaalden de hoogste gemiddelde omzet van maar liefst zo’n € 3.600; het gemiddelde van de kleinste uitgevers is twee en een half keer zo laag (€ 1.500).
  • De gemiddelde prijs per titel binnen de A-markt is in 2023 € 14,60 – 3% meer dan in 2022. De grootste uitgeverijen hebben een gemiddelde prijs per boek van € 17,90; bij de kleinste uitgeverijen is dat € 11,50 euro.
  • Bij de uitgevers uit kwart 1 en 2 komt het grootste omzetaandeel van fictietitels (respectievelijk 52% en 61%). De middelgrote uitgevers verdienen relatief veel aan kinderboeken (43%); de vele kleine uitgevers halen hun grootste omzet uit het genre informatieve non-fictie (34%). 
  • De omzet per titel bij kinderboeken is sinds 2019 met 18% gestegen; alleen bij de kleinere uitgevers is de omzet per titel gedaald.  Ook bij fictie zijn de verschillen groot: bij kwart 1 is de omzet per titel met 28% gestegen, bij kwart 2 met 47% gedaald. Bij non-fictie vrije tijd zien we een relatief stabiel beeld; alleen bij de 5 grootste uitgevers daalt de omzet per titel met 18% t.o.v. 2019. Bij non-informatieve fictie zien we een stijging in omzet per titel van 14%. Kwart 2 is het enige kwart waarbij de omzet per titel van informatieve non-fictie is gedaald (-4%).
  • Het omzetaandeel behaald via het fysieke verkoopkanaal is niet veel veranderd. Voor alle uitgevers is het aandeel van het fysieke kanaal nu het hoogst. Het omzetaandeel van e-commerce is voor de A-markt 57% en binnen het literair-cultureel segment 59%.
  • Voor kinderboeken en fictie is het omzetaandeel van fysieke winkels het hoogst (respectievelijk 61% en 60%), bij non-fictie vrije tijd is het omzetaandeel van fysieke winkels 52%. Non-fictie informatief wordt vooralsnog meer online verkocht: het aandeel van e-commerce bij dit genre is 60%.
  • Voor de grootste uitgevers zijn toptitels het meest van belang: kwart 1 en 2 halen respectievelijk 32% en 28% van de omzet uit de top 100. De uitgevers uit kwart 3 en 4 halen het grootste deel van hun omzet (55%) uit titels die buiten de top 1000 vallen.
  • Van alle uitgevers samen komt 14% van de omzet uit toptitels. In 2022 was dit 12%. Het belang van de toptitels voor de omzet neemt dus met 2 procentpunt toe.
  • Binnen de top 100 is het aandeel van fysieke winkels, net als vorig jaar, 65%. Kijkend naar de top 100 boeken, is het aandeel van fysieke winkels het laagst voor kwart 1.
Onderzoeksverantwoording

Ook interessant voor u