Literatuur anno 2019
Welke genres leest de Nederlandse lezer graag in 2019? Hoe staat men tegenover literatuur? En hoe presteert het boek als informatiebron vergeleken met andere media? Het laatste GfK kwartaalonderzoek naar lees-, koop- en leengedrag van Nederlandse consumenten* gaat in op deze onderwerpen. In dit artikel leest u een selectie van de resultaten.
Genres en literatuur
Lezers lezen meer fictie (gemiddeld 9,7 boeken per jaar) dan non-fictie (6,5 boeken). Binnen fictie is spannende fictie nog altijd het meest gelezen genre, gevolgd door boeken gebaseerd op een waargebeurd verhaal en literaire romans. Deze laatste twee genres worden, samen met poëzie, gezien als de meest literaire genres.
Literatuur neemt dan ook nog steeds een belangrijke positie in in de leeswereld. Zes op de tien Nederlanders vinden het belangrijk dat er literatuur is. Mensen maken hierbij een duidelijk onderscheid tussen literatuur en boeken in het algemeen.
Complexiteit of gelaagdheid en originaliteit worden genoemd als belangrijke elementen waaraan men denkt bij literatuur. Ook bijzonder taalgebruik past volgens de ondervraagden bij literatuur. De literaire roman en vooral poëzie worden relatief veel gelezen om te genieten van taal (21% en 34%). Voor andere genres die als minder literair worden gezien geldt dit veel minder: 8% voor fantasy/science fiction, 5% voor young adult en 7% voor het populaire genre spannende fictie. Voor boeken in het algemeen worden vlotheid, meeslependheid en spanning juist gezien als belangrijke elementen.
Literaire genres worden – vergeleken met niet-literaire genres – relatief vaak gelezen voor persoonlijke ontwikkeling. De belangrijkste reden om te lezen blijft echter ontspanning. Dit geldt voor zowel literaire als niet-literaire genres en voor zowel fictie als non-fictie.
Informatiebronnen
Naast literatuur en (andere) fictie, leest de Nederlander ook non-fictie. Een belangrijke reden voor de Nederlandse lezer om non-fictieboeken te lezen is om zich te informeren. Toch leest men gemiddeld minder non-fictie dan twee jaar geleden: 6,5 boeken in 2019 tegenover 8 in 2017. Het boek is dan ook lang niet de enige plek waar je terecht kunt voor informatie. Vooral websites, televisie en tijdschriften zijn belangrijke informatiebronnen. Ook sociale media worden veel gebruikt om informatie op te doen. Boeken zijn in bepaalde genres echter ook een populaire informatiebron: vooral voor de onderwerpen geschiedenis en persoonlijke ontwikkeling pakt men er relatief vaak een boek bij.
Platformen leesbevordering
Andere media zijn niet slechts concurrenten van het boek; ze kunnen juist ook ingezet worden als platform voor leesbevordering. Zo geven 7 op de 10 kijkers en gamers aan een boek te zijn gaan lezen door het kijken van de gelijknamige film of tv-serie of het spelen van de gelijknamige videogame. 9% geeft zelfs aan dit vaak te doen. Ook het in aanraking komen met auteurs via andere media, zoals televisieprogramma’s, kranten, tijdschriften en sociale media, draagt bij aan het kopen, lenen en lezen van boeken. Meer dan de helft van de lezers vindt het leuk om op deze manier in contact te komen met auteurs. Daarnaast zegt ruim de helft van de lezers wel eens een boek te zijn gaan kopen of lezen na op een dergelijke manier in contact gekomen te zijn met het boek.
* KVB Boekwerk presenteert het onderzoek dat wordt uitgevoerd door GfK in opdracht van de Groep Algemene Uitgevers, Koninklijke Boekverkopersbond, Stichting CPNB, Stichting Lezen en Koninklijke Bibliotheek.