Uitgeversmonitor 2019

28-10-2020

Welke types uitgeverijen zijn er in Nederland en wat zijn hun kenmerken? Dit is de centrale vraag in de KVB Boekwerk Uitgeversmonitor. Om profielen van uitgeverijen op te stellen, hebben wij ze verdeeld in kwarten op basis van hun jaarlijkse consumentenomzet. Uitgeverijen met de meeste omzet vallen in kwart 1, de middelgrote uitgeverijen vallen in kwart 2, enzovoorts. Met consumentenomzet wordt bedoeld: de verkoop van Nederlandstalige boeken aan consumenten in Nederland. 39 van de 4.200 uitgeverijen zijn verantwoordelijk voor 75% van de omzet. Dit is vergelijkbaar met voorgaande jaren. De talrijke kleine uitgeverijen die overblijven zijn op hun beurt weer goed voor de helft van alle titels op de markt. Overigens, waar we spreken over titels, dan bedoelen we unieke ISBN’s. Een titel kan namelijk verschillende ISBN’s hebben. Voor het leesgemak wordt de term ‘titel’ gehanteerd.

In dit samenvattende artikel presenteert KVB Boekwerk in het kort de belangrijkste cijfers over Nederlandse uitgeverijen en hun omzet. In het rapport vindt u alle cijfers terug.

De vijf grootste uitgeverijen zijn specialist in fictieboeken

Kwart 1 bestaat uit de vijf grootste uitgeverijen van Nederland. Samen hebben deze uitgeverijen in 2019 7 miljoen boeken verkocht. Per uitgeverij is er gemiddeld 21,9 miljoen euro aan omzet gemaakt. 60% van deze omzet werd via fysieke boekwinkels gerealiseerd, en 40% via het e-commercekanaal. Deze verdeling tussen offline en online is vergelijkbaar met alle uitgeverijen. De omzet per verkochte titel is sinds 2015 met 15% gedaald van gemiddeld € 3.600 naar gemiddeld € 3.000. Deze omzetdaling per titel wordt mogelijk veroorzaakt doordat er 15% meer verschillende titels worden verkocht dan in 2015. Aan de gemiddelde prijs per boek heeft het niet gelegen – deze is (mede dankzij een btw-verhoging in 2019) gestegen van € 9,30 naar € 10,00.

Fictieboeken zijn belangrijk voor grote uitgeverijen. Fictieboeken maken dan ook de helft van de totale omzet uit. Grote uitgeverijen zijn daarnaast voor een belangrijk deel afhankelijk van populaire titels. De top 1.000 bestverkochte titels leveren tweederde van de totale omzet op.

Middelgrote uitgeverijen hebben de hoogste gemiddelde omzet per titel

Het tweede kwart bestaat uit acht (middel)grote uitgeverijen. In 2019 maakten zij elk gemiddeld voor € 12,9 miljoen omzet uit boekenverkoop in Nederland. Het profiel van deze uitgeverijen lijkt sterk op dat van kwart 1. De uitgeverijen zijn wel net meer gespecialiseerd in fictieboeken. De gemiddelde prijs per boek is € 15,40. Met een gemiddelde omzet van € 4.100 per titel zijn zij koplopers.

Middelgrote tot kleine uitgeverijen specialist in kinderboeken

De 26 middelgrote tot kleine uitgeverijen uit kwart 3 hebben elk een gemiddelde omzet van € 3,6 miljoen. Ter illustratie: dit is ruim 70% minder dan hun grotere broers uit kwart 2. De uitgeverijen zijn specialist in kinderboeken, die ruim een kwart van hun catalogus uitmaken. Vergeleken met uitgeverijen uit kwart 1 en 2 zijn toptitels van minder groot belang. De toptitels maken de helft van de totale omzet uit. Doordat er de afgelopen jaren meer titels zijn verschenen, is de gemiddelde omzet per titel gedaald met 17%. Het eindresultaat is dat de gemiddelde omzet per titel lager ligt dan bij andere uitgeverijen. Aan de gemiddelde prijs per boek heeft het niet gelegen; deze is gestegen van € 11,40 in 2015 naar € 12,30 euro in 2019.

Nederland kent talrijke kleine uitgeverijen die belangrijk zijn voor het literair-cultureel aanbod

De kleine uitgeverijen uit het vierde kwart zijn talrijk. In 2019 hebben zij ruim 10 miljoen boeken verkocht met een gemiddelde prijs van € 10,00. Dit zijn 4.200 uitgeverijen die maar liefst 75.800 verschillende titels verkopen. In 66% van de gevallen gaat het om een literair-culturele titel. Daarnaast is er een groot aanbod in non-fictietitels. Dat het om kleine producties kan gaan, bewijst de gemiddelde omzet van €1.200 per titel. De gemiddelde omzet per uitgeverij komt neer op € 24.300.

Meer weten?

Bekijk het rapport met alle grafieken hier.