De robot van de machine is de mens

Innovatieproject uit scan Digitale Literatuur

https://www.nederlandleest.nl/giphart-experimenteert-met-robot/
http://www.aclweb.org/anthology/W17-3904 ‘Synthetic literature’, paper over dit experiment.

Verhaal in bundel Asimov Ik Robot, Nederlands

schrijver Ronald Giphart, onderzoekers Enrique Manjavacas, Ben Burtenshaw, Mike Kestemont (Universiteit Antwerpen), Folgert Karsdorp (Meertens Instituut)

2017, Nederland en België

Inhoud
Een verhaal door een mens en een machine samen geschreven. Om precies te zijn: Ronald Giphart en de ‘Asibot’, een speciaal ontwikkelde interface met een RNN-server (recurrent neural network), getraind met een corpus van 4.392 Nederlandstalige boeken. Zo kon Giphart zijn eigen zinnen aanvullen met suggesties van de computer. Die techniek werkte op twee niveaus: een algemeen taalmodel, en specifieke taalmodellen van de verschillende schrijvers uit het corpus. Daardoor kon Giphart met een druk op de knop het oeuvre van Isaac Asimov, Gerard Reve of zichzelf aanwenden.

Makers
Voor de 2017-editie van leesbevorderingsevenement ‘Nederland Leest’ met het thema robotica, wilde Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB) aanvankelijk een verhaal in zijn geheel laten genereren door een computer. In overleg met de benaderde onderzoekers werd dit veranderd in het huidige plan. Schrijver Ronald Giphart nam zijn taak zeer serieus op, en in overleg met hem werd de huidige schrijfinterface ontwikkeld. Naast de onderzoeksinstituten droeg ook de CPNB bij aan de financiering van het project.

Achtergrond
De combinatie van RNN, een groot corpus van literaire teksten en een bruikbare interface levert een soort inspiratiemachine op. Daarbij moeten de ontwikkelaars een balans zien te vinden tussen brave autocomplete-achtige suggesties en vergezochte, betekenisloze taal. In dit geval lijkt de juiste balans te zijn gevonden. Ronald Giphart gaf aan het project als een “spirituele ervaring” te zien, omdat het leek alsof hij met overleden schrijvers kon samenwerken. Een commerciële toepassing van deze techniek is, na verdere ontwikkeling, dan ook goed voorstelbaar.

Resultaat
Ronald Gipharts verhaal is opgenomen in de heruitgave van Isaac Asimovs verhalenbundel Ik, robot uit 1950, die in het kader van Nederland Leest cadeau wordt gedaan door bibliotheken. Daarnaast is het CPNB van plan om een versie van de Giphart-interface voor een algemeen publiek beschikbaar te stellen, en om de broncode via GitHub openbaar te maken. Zo kunnen geïnteresseerde schrijvers en programmeurs ermee aan de slag gaan.

Kenmerken [uitleg]
verhaalstrategie: schrijven, algoritme
vorm: app
financiering: Academia

Meer
https://www.robinsloan.com/notes/writing-with-the-machine/ Onderzoeksproject van de Amerikaanse schrijver Robin Sloan, die zijn RNN-server trainde met een corpus van oude sciencefiction.
http://resonanca-it.com/creative-writer Een iOS-schrijfapp uit Slovenië die zelf kan schrijven, of woorden kan suggereren.
https://www.youtube.com/watch?v=BVob-xEBdQ4 De Volkskrant genereerde nieuwe Voetnoot-columns met een corpus van eerdere Arnon Grunberg-teksten, met vooral een amusante video als resultaat.